Covid-19’a karşı ilk aşıyı Alman BioNTech firması ile birlikte geliştiren Amerikan ilaç ve biyoyteknoloji firması Pfizer deneysel bir Covid-19 antiviral hap geliştirdiğini açıkladı.
Şirket, Paxlovid adıyla piyasaya sürülmesi beklenen hapın kullanıldığı karma tedavi yönteminin yetişkinlerde Covid-19 nedeniyle hastaneye yatış ve ölüm oranını yüzde 90 azalttığını bildirdi.
Bu gelişme Covid-19’a karşı kullanımı ve erişimi kolay tedavi yöntemleri yarışında Amerikan ilaç şirketi Merck ile birlikte Pfizer’ı ön saflara taşıdı.
Amerikan ilaç şirketi Merck yaklaşık bir ay önce Covid-19’a karşı hastaneye yatış ve ölüm oranını yarı yarıya azaltan ilk hapı geliştirdiğini açıklamıştı.
Amerikan Gıda ve İlaç dairesi (FDA) tarafından onay sürecindeki Molnupiravir adlı ilacın kullanımı için İngiltere ilk onay veren ülke olmuştu. Firmanın Covid-19’a karşı ağızdan alınan ilk ilaç olma özelliği taşıyan hapın Avrupa çapında kullanıma girmesi için Avrupa İlaç Ajansı’na başvurusu bulunuyor.
Pfizer’ın Covid-19 ilacı hakkında ne biliyoruz?
Pfizer’ın ön sonuçlarını kamuoyuyla paylaştığı çalışma 775 yetişkin üzerinde yapıldı. Covid-19 belirtisi gösteren hastaların bir kısmına Pfizer’ın ilacı, bir kısmına ise plasebo hap verildi. Antiviral başka bir ilaç olan Ritonavir ile birlikte üç ilacın karmasından oluşan bu tedavi deneyinde Pfizer’ın hapını alan hastaların hastaneye yatış ve ölüm oranında yüzde 89 azalma görüldü, yalnızca yüzde 1’i hastaneye yatarken, can kaybı yaşanmadı. Plasebo hap alan grupta ise hastaneye yatış oranı yüzde 7 olurken, 7 kişi yaşamını yitirdi.
Pfizer ana bilim başkanı Dr Mikael Dolsten sonuçlarla ilgili bir röportajda “Olağanüstü birşeyler bekliyorduk ama bir ilacın neredeyse yüzde 90 etkinlik ve yüzde 100 ölüme karşı koruma göstermesi çok nadir görülen bir durum” ifadelerini kullandı.
Proteaz inhibitörü olarak gruplanan hap, koronavirüsün çoğalmasını sağlayan enzimi bloke ederek koruma sağlıyor.
Deney kimler üzerinde yapıldı?
Çalışmaya katılanlar Covid-19’a karşı aşısız olduğu, hafif ve orta derecede belirti gösterdiği ve obezite, diyabet ya da kalp hastalığı gibi sağlık sorunları nedeniyle Covid-19’dan dolayı hastaneye yatma olasılığı yüksek görülen hastalardan seçildi.
İlk belirtilerin görüldüğü günden üç ila beş gün sonra başlanan tedavi beş gün sürdü. Tedaviye erken başlanmasının başarı oranını yükselttiği kaydedildi.
Firma ilacın yan etkilerine dair ayrıntılı bilgi vermedi, ancak yan etkilerin hem tedavi gören hem de plasebo ilaç alan grupta da görüldüğünü belirterek bu durumun Ritonavir’in yan etkileri olabileceğine işaret etti. Ritonavir’in bulantı ve ishal gibi olası yan etkilere yol açabildiği biliniyor.
Onay süreci kasım sonuna doğru
Pfizer, Paxlovid’in de aralarında olduğu üç ilacın günde iki kez verilmesini içeren karma tedavi deneyinin olumlu sonuç vermesi sebebiyle bağımsız uzmanların tavsiyesi üzerine çalışmayı durdurdu, ancak sonuçların tamamını paylaşmadı. Ayrıca veriler henüz tıbbi araştırmalarda normal denetleme süreci olan bağımsız değerlendirmeden de geçmiş değil.
Yne de şirket geliştirdiği Covid-19 hapına kullanım onayı almak için FDA’ya ve diğer uluslararası yetkili kurumlara başvuruda bulunacağını belirti. Onay başvurusunun 25 Kasım Şükran Günü öncesinde yapılması bekleniyor. Onayın ardından hapın Paxlovid adıyla piyasaya sürülmesi planlanıyor.
Şirket 2021 sonu itibarıyla 180 binden fazla, 2022 sonu itibarıyla da en az 50 milyon kutu hap üretmeyi hedefliyor.
İngiltere’nin bu ay başında yeni haptan 250 bin tedavilik doz garantilediği bildiriliyor.
Damar yoluyla alınması gerekmeyen, evde kolayca uygulanabilecek tedavilere fırsat verecek olan hapların belirtilerin hafifletilmesinden iyileşme sürecinin hızlandırılmasına ve hastaneye olan yükün azaltılmasına kadar Covid-19 salgınıyla mücadelede çok önemli bir rol üstlenmesi bekleniyor.
Kaynak: Euronews
