Rusya, Ukrayna sınırına 100 binden fazla asker ve çeşitli noktalara da ağır silahlar yığmış durumda. Buna karşın NATO üyesi ülkeleri kuvvetlerini hazır tutuyor ve bir kısmını da Doğu Avrupa’ya takviye gönderiyor.
NATO, Ukrayna’yı savunur mu?
Askeri olarak hayır. Ukrayna NATO üyesi değil ve İttifak’ın Ukrayna’yı savunmak için bir anlaşması bulunmuyor.
ABD Başkanı Joe Biden da daha önce yaptığı açıklamada Ukrayna’da, Rusya’ya karşı savaşmak için Amerikan veya herhangi bir müttefik ülkenin askerinin gönderilmeyeceğini söyledi. Bununla birlikte, Kiev yakın bir müttefik ve 2008’deki bir NATO zirvesinde üyelik sözü verildi.
Halihazırda 30 üyeli Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü, Ukrayna ordusunu modernize etmek için bu ülkeye destek sağlıyor.
Kanada, eğitim programı yürütürken, Danimarka da Ukrayna ordusunu NATO standartlarına yükseltmesi için çaba harcıyor.
İttifak ayrıca Ukrayna’nın siber saldırılara karşı savunmasına yardımcı olacağını ve askeri komuta kademesi için güvenli iletişim ekipmanı sağladığını bildirdi.
Ukrayna’nın silahlandırılması
ABD, İngiltere ve Baltık ülkeleri, Ukrayna’ya tanksavar füzeleri, küçük silahlar ve tekneler de dahil olmak üzere silah gönderiyor.
Türkiye, Ukrayna ordusunun ülkenin doğusundaki Rusya destekli ayrılıkçılara karşı kullandığı SİHA sattı.
Ancak Almanya, Ukrayna’ya silah gönderilmesine karşı. Berlin bunun yerine tam teşekküllü bir sahra hastanesi ve Ukrayna birliklerinin bu hastaneyi işletebilmesi için de yaklaşık 6 milyon dolar değerinde bir eğitim vaadinde bulundu.
Peki neden askerlerini hazır bekletiyor?
İttifak, özellikle Karadeniz bölgesinde Rusya ile Ukrayna arasındaki muhtemel bir çatışmanın potansiyel olarak yayılması olasılığından endişeli. Bunun, 2014’te ilhak edilen Kırım ve Baltık Denizi çevresi olması ihtimali bulunuyor.
NATO bu bağlamda ittifakın doğu ve güneydoğusunda varlığını artırıyor. ABD Savunma Bakanlığı, kriz nedeni ile 8 bin 500 Amerikan askerini teyakkuza geçirdi.
Danimarka, Baltık Denizi’ne bir firkateyn gönderdi ve Litvanya’ya 4 F-16 uçağı göndermeye hazırlanıyor. İspanya, Akdeniz ve Karadeniz’deki NATO deniz kuvvetlerine katılmak üzere bir mayın tarama gemisi ve bir fırkateyn gönderdi.
Madrid, Bulgaristan’a savaş uçakları göndermeyi planlıyor. Hollanda da nisan ayından itibaren Bulgaristan’a iki adet F-35 savaş uçağı göndermeyi teklif etti. Fransa, NATO komutası altında Romanya’ya asker gönderebilir.
Neden hızlı hareket edilmiyor?
Rusya, Ukrayna’yı işgal niyetinde olmadığının altınız çizdi. Hem siyasi hem de askeri bir örgüt olan NATO da krize çözüm bulmak için Brüksel’de NATO-Rusya Konseyi formatında Moskova ile daha fazla görüşme önerisinde bulundu. Ayrıca, farklı önceliklere sahip 30 ülkenin oluşturduğu ittifak içerisinde kararlar toplu olarak alınıyor ve ortak görevler için gerekli birliklerin toplanması zaman alabiliyor. NATO müttefikleri, Doğu Avrupa’da rotasyon halindeki asker sayısını artırıp artırmamayı tartışıyor. İttifakın savunma bakanları şubat ayı ortasında Brüksel’de düzenlenmesi planlanan toplantıda bir araya geldiklerinde bu konuya odaklanacak.
NATO’nun Letonya, Litvanya, Estonya ve Polonya’da, Kanada, Almanya, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından idare edilen dört çok uluslu tabur büyüklüğünde savaş grubu mevcut. Bir diğer deyişle 4 bin askeri bulunuyor. Askerler, NATO’nun 40 bin kişilik mukabele kuvvetinin hızlı intikali ve Atlantik’in diğer ucundan daha fazla Amerikan askeri ve silahı getirilmesi için “tuzak teli” olarak tabir edilen düzenleme çerçevesinde görev yapıyor.
Reuters’a göre en önemli kararlar, NATO liderlerinin Madrid’de bir araya geleceği haziran ayındaki zirveye kadar alınamayabilir. Bu zirvede, NATO’nun Rusya’yı caydırmaya odaklanmasını pekiştirmek için “Stratejik Konsept” adı verilen yeni bir ana planın kabul edilmesi bekleniyor.
NATO, Karadeniz’de ne yapıyor?
Bulgaristan hükümeti, kendi komutası altında ve NATO ile yakın işbirliği içinde, muhtemelen diğer müttefik ülkelerden bazı askerlerin katılımıyla ülkede bin kişilik bir kuvvet oluşturmaya hazır olduğunu duyurdu.
Bu nisan, mayıs ayına kadar oluşturulabilir.
Batı ittifakının Romanya’da 4 bin asker civarında çok uluslu bir kara kuvveti var.
ABD’nin ayrıca Romanya ve Bulgaristan’da ayrı üslerde konuşlanmış askerleri bulunuyor.
Fransa’nın daha fazla asker teklifinin ardından Romanya daha büyük bir NATO varlığı görülebilir.
Romanya, topraklarındaki asker sayısını artırma konusunda ABD ile görüşme halinde.
Bu arada 2017’den beri faaliyette olmasına rağmen, Romanya’daki çok uluslu kuvvet, acil hava, deniz veya özel kuvvet olmaksızın sadece bir kara komutanlığı olarak görev yapıyor.
Kaynak: Euronews Türkçe
