Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, geçtiğimiz hafta gerçekleşen hükümet karşıtı protestoları “darbe girişimi” olarak nitelendirdi.
Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (CSTO) toplantısında yaptığı açıklamada Tokayev, protestoların “tek bir merkez” tarafından yönetildiğini söyledi, ancak isim vermedi.
Öte yandan ülkenin en büyük kenti Almatı’da 5 gündür kesik olan internete bugün itibarıyla erişim sağlandı.
Ülkenin yaklaşık 1 milyon 800 bin nüfuslu eski başkenti ve finans merkezinde, yerli ve yabancı internet sitelerine yeniden girilebiliyor.
Kazakistan’da 2 Ocak’ta sıvılaştırılmış petrol gazına (LPG) yapılan zamların protesto edildiği gösteriler hızla büyümüş, Almatı’da Çarşamba günü internete erişim kesilmişti.
Protestocular bazı kentlerde hükümet binalarını kısa süreliğine ele geçirmiş ya da bazı binaları kundaklamıştı.
1991’de bağımsızlığını ilan etmesi sonrası en büyük gösterilere sahne olan Kazakistan’da bugün ulusal yas ilan edildi.
Cumhurbaşkanlığından Cumartesi günü yapılan açıklamada, “Kazakistan’da işlenen terör eylemleri sonucunda insanların ölümüyle ilgili olarak, 10 Ocak 2022’de ülke çapında yas ilan edilecek” denilmişti.
‘Asıl amaç anayasal düzeni yıkmak’
Rusya dahil birçok ülkeden gelen askeri birlikler, asayişi yeniden sağlamak adına Kazakistan’da.
Video konferans yöntemiyle Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (CSTO) toplantısına katılan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de Kazakistan’ın uluslararası terörün hedefi olduğunu belirterek, Rusya’nın bölgede devrimlere asla izin vermeyeceğini söyledi.
CSTO, Rusya liderliğinde eski Sovyet ülkeleri Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Belarus ve Ermenistan tarafından oluşturulan askeri bir ittifak.
İttifak tarafından yapılan güvenlik görüşmelerinde konuşan Tokayev, ülkesinde gerçekleştirilen eylemlerle ilgili, “Gösterilere silahlı militanlar katıldı. Asıl amaç belliydi: Anayasal düzeni bozmak, devlet kurumlarını yıkmak ve iktidarı ele geçirmek. Bu bir darbe girişimiydi” dedi.
Protestocuların ülkenin güney bölgelerini ve başkenti Nursultan’ı ele geçirmek amacıyla Kazakistan’ın en büyük şehri Almatı’yı hedeflediklerini dile getirdi.
“Terörist” avının devam ettiğini belirten Tokayev, Kazakistan’ın yakında neler yaşandığına dair uluslararası topluma kanıtlar sunacağını söyledi.
Putin de olaylara karışan bazı kişilerin yabancı ülkelerde eğitildiğine inandığını belirtti ve şunları ifade etti:
“Kazakistan’daki olaylar, iç işlerimize yönelik dışarıdan yapılan ne ilk ne de son girişimdir. CSTO’nun aldığı önlemler, bölgede istikrarsız bir duruma ve renkli devrimler gerçekleştirmelerine izin vermeyeceğimizi gösteriyor.
Yaklaşık 8 bin kişi gözaltına alındı
Kazakistan İçişleri Bakanlığı geçen haftaki protesto gösterileriyle ilgili olarak şu ana kadar 7 bin 939 kişinin gözaltına alındığını açıkladı.
Cumhurbaşkanlığından dün yapılan açıklamada ise gözaltına alınanlar arasında “önemli sayıda yabancının” da olduğu belirtilmişti.
Kazakistan Enformasyon Bakanlığı, gösterilerde ölenlerin sayısını 44 olarak açıkladı.
Başkent Nursultan’daki BBC muhabiri Steve Rosenberg, şehirde güvenlik önlemlerinin artırıldığını, Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na girişlerin durdurulduğunu aktardı.
Kazakistan’da olağanüstü hal ve sokağa çıkma yasağı sürüyor.
Rusya liderliğindeki Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü ülkeleri Kazakistan’a, kamu düzeninin tesisi içina asker göndermiş; Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev “20 bin haydut Almatı’ya saldırdı. Güvenlik güçlerine, bu teröristlere uyarıda bulunmaksızın ateş açma talimatı verdim” demişti.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Tokayev’i talimatı nedeniyle eleştirdi.
ABC News’a konuşan Blinken talimat için, “Yanlış bir karar ve geri alınmalı” dedi.
Kaynak: BBC Türkçe
