BAE’ni ziyaret eden ilk İsrail başbakanı olan Naftali Bennett, “Çok iyimser bir şekilde eve döndüğünü” söyledi. Bennett, Abu Dabi Veliaht Prensi Şeyh Muhammed bin Zayid Al Nahyan ile bir araya geldi.
Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) resmi bir ziyaret gerçekleştiren İsrail Başbakanı Naftali Bennett Pazartesi günü ziyaret dönüşü yaptığı açıklamada, “Çok iyimser bir şekilde eve döndüğünü” söyledi.
BAE ile diplomatik ilişkilerin kurulmasından yaklaşık bir yıl sonra gerçekleşen ziyarette, bölgesel konuların yanı sıra ekonomi, ticaret, kalkınma, tarım, yenilenebilir enerji ve sağlık gibi alanlarda işbirliği yollarının masaya yatırıldığı belirtildi.
İsrail Başbakanı Bennet, iki ülke arasında geçen yıl başlatılan ilişkiler neticesinde ilk kez BAE’ni ziyaret eden İsrail başbakanı oldu.
İsrail Başbakanın ofisinden yapılan açıklamada Bennett’in de Şeyh Muhammed’i İsrail’e davet ettiği ve Şeyh’in de bu daveti kabul ettiği belirtildi. Ancak BAE’den ziyaretin kabul edildiğini ilişkin resmi bir teyit gelmedi.
İsrail Başbakanlık ofisinden pazartesi günü yapılan açıklamada, Bennet ile Abu Dabi Veliaht Prensi Şeyh Muhammed bin Zayid Al Nahyan’ın yaklaşık dört saat görüştükleri, görüşmenin yarısından fazlasının ise baş başa gerçekleştiği bildirildi.
İki lider barış konusunda umutlu
BAE basınında yer alan haberlerde Şeyh Muhammed’in Bennet’in ziyaretinin “Ortadoğu’da istikrar” ve “iki ülke ve bölge halkının yararına adımlar atmak için iş birliğinin ilerletilmesine ilişkin umutları artırdığını dile getirdiği belirtildi.
İki ülke adına yapılan ortak açıklamada ise ziyaretin “sıcak ilişkilerin ve büyük bir ortaklığın gelişiminde yeni bir mihenk taşı” olduğu ifadelerine yer verildi. Açıklamada ayrıca ortak bir araştırma ve geliştirme fonunun oluşturulması konusunda da görüş birliğine varıldığı kaydedildi.
Bennett’in BAE ziyareti, İran’ın nükleer programı konusunda 2015 yılında imzalanan anlaşmayla ilgili olarak Avusturya’nın başkenti Viyana’da yürütülen görüşmelerin yeniden başladığı bir dönemde gerçekleşti.
Ancak ortak açıklamada İsrail- Filistin çatışmaları ve İran’ın nükleer program gibi iki kritik konulara değinilmedi.
İsrail’in Abu Dabi Büyükelçisi Amir Hayek, görüşmedeki gündem maddelerinden birinin İran olduğunu söyledi.
İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri uzun zamandır İran’ın nükleer programı ile ilgili endişeleri paylaşıyor.
İran, nükleer programının barışçıl amaçlara yönelik olduğunu ileri sürerken, İsrail, Tahran yönetiminin nükleer silah geliştirmesine izin vermeyeceklerini belirtiyor.
Bennett BAE’nden ayrılmadan önce yayınladığı bir video mesajında, bölgeye ilişkin “anlamlı, derinlemesine ve doğrudan görüşmeler yaptığını” söyledi. Bennet mesajında, bu ilişkinin Ortadoğu’da barışı nasıl sağlayacaklarına ilişkin bir örnek teşkil edebileceği konusunda çok iyimser olduğunu sözlerine ekledi.
Abraham mutabakatı sonrası iyileşen ilişkiler
Trump yönetiminin arabuluculuğundaki Abraham Mutabakatı kapsamında geçen yıl İsrail’le ilişkileri normalleştiren BAE, Mısır ve Ürdün’den sonra İsrail’le diplomatik ilişki kuran üçüncü Arap ülkesi olmuştu. Abraham Mutabakatı kapsamında BAE’nin yanı sıra Bahreyn, Fas ve Sudan da İsrail’le benzer anlaşmalar imzalamıştı.
Abraham Mutabakatı’nda müzakereler, Bennett’in selefi Benyamin Netanyahu tarafından yürütülmüştü. Netanyahu, bu anlaşmaların İsrail’in İran’a karşı yeni bölgesel müttefikler kazanmasına imkân tanıyacağını ve Tahran’ın nükleer silah edinmesinin engellenmesine yönelik diplomatik çabalarını güçlendireceğini söylemişti.
Abraham Mutabakatı’nın ardından İsrail ve BAE bir dizi ekonomik işbirliği anlaşması imzalamıştı. İki ülke, İran’ın nükleer programına ilişkin benzer endişeler taşıyor. Ancak Birleşik Arap Emirlikleri Ulusal Güvenlik Danışmanı Şeyh Tahnoun bin Zayed el Nahyan, geçtiğimiz günlerde İran’la tansiyonu düşürmek için Tahran’da İran’ın yeni Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’yle görüşmüştü.
Kaynak: Deutsche Welle Türkçe
