Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Covid-19 ile mücadele ve iyileşme projelerinde gelişmiş ülkeler ile gelişmekte olan ülkeler arasındaki devasa eşitsizliği sürdürürsek, küresel ekonominin birçok alanında çöküş yaşayabiliriz” dedi
Pandemi, iklim ve göç, bunlar BM genel sekreterinin Brüksel’deki Avrupa Konseyi’nde AB liderleriyle tartıştığı, bizi birleştirebilecek ama bazen de bölen konulardan bazıları.
Her durumda, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler arasında gerçek bir ortaklık var. Bu nedenle, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’i küresel sohbetlere davet etmekten büyük bir memnuniyet duyuyorum. Programa katıldığınız için çok teşekkür ederiz. Şimdi, sadece birkaç gün önce, New York’ta ikinci bir beş yıllık görev süresine yeniden atandınız.
Bu temelde iki anlama geliyor, birincisi, insanların yaptığınız işten memnun olması ve ikincisi ise işi sevmeniz. Peki ikinci dönemin odak noktası ne olacak?
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres
Muhtemelen ana odak noktası, pandemiyle toplumların, iklimin, muazzam kırılganlığına tanık oluyoruz. siber dünyada bir adaletsizlik söz konusu. Nükleer silahlanma riskleri var. Gerçek şu ki, bu sorunlarla başa çıkmak için daha fazla uluslararası iş birliğine çok uluslu yaklaşımlara ihtiyacımız var.
Ancak bunun için taraflı sistemimizi güçlendirmemiz ve bazı küresel ortak alanlar için iklimin iyi bir örnek olduğundan emin olmamız gerekiyor. Sağlık da başka bir örnek, pandemilerle ilgili hazırlıklı olmak, çok taraflı yönetişim mekanizmalarını güçlendirmemiz gerekiyor. DSÖ’ye bakın.
Euronews, Stefan Grobe
Dolayısıyla şu anda tüm insanlık için en büyük zorluk pandemi. Avrupa Parlamentosu’na durumun her iki yöne de gidebileceğini, bozulabileceğini veya kırılabileceğini söylediniz. Bununla ne demek istediniz?
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres
Çok basit. Yapmazsak, er ya da geç herkesi her yerde aşılamayı başaramazsanız kötüye gider. Virüs mutasyona uğruyorsa ve belirli bir anda mutasyona uğruyorsa, aşı yapın. İyileşme projelerinde gelişmiş ülkeler ile gelişmekte olan ülkeler arasındaki devasa eşitsizliği sürdürürsek, küresel ekonominin birçok alanında çöküş yaşayabiliriz.
Aksine, her yerde herkesi aşılayarak, virüsü yenebilir ve aynı zamanda gelişmekte olan ülkelerin likidite borç sorunlarını çözebilir ve onlara pandemiden de kurtulabileceğinin garantisini verebiliriz. Bir atılım yapabiliriz.
Euronews, Stefan Grobe
Sağlık hizmetlerinde ve sosyal korumada büyük boşluklar var. Ama bence de en acil olan şey sizin de bahsettiğiniz gibi aşı eşitsizliği.
Bu çabaları nasıl hızlandırabiliriz? Küresel bir plana ihtiyacımız olduğunu söylediniz, ama bu acil bir durum.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres
Aşı üretim kapasitemizi iki katına çıkarmamız ve aşıların adil dağılımını sağlamamız gerekiyor. Bu nedenle örneğin G20’de, aşı üreten veya üretebilecek ülkelerin hükümetlerinden oluşan bir acil durum görev gücüne sahip olunması gerektiğini önerdim.
Yeterli teknolojik destek varsa ve bu üretim kapasitesini iki katına çıkarmak için lisanslar verilir ve tedarik zincirleri kurulursa, bunun olmasını sağlamak için bir ilaç şirketiyle anlaşmak ve aynı zamanda her yerde eşit bir aşı dağılımı sağlamak için COVAX’ı kullanmak gerekli.
Euronews, Stefan Grobe
Bir başka küresel kırılganlık da iklim. Avrupa Birliği’nin yeşil anlaşmasını övdünüz. Şimdi, eleştirmenler bunun yeterli olmadığını söylüyor. Çok az, çok geç diyorlar Cevabınız nedir?
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres
Hedefler açısından bakıldığında, Avrupa doğru yolda. Şimdi ne gerekiyor? Sahip olmamız gereken, bu hedefleri gerçeğe dönüştürecek politikalar ve önlemler. Avrupa’da ve her yerde uygulanmakta olan kurtarma paketleri hala fosil yakıtlara çok para yatırıyor, yenilenebilir enerji için ise yeterince yatırım yok. Vergilendirmeyi henüz gelirden karbona kaydıramıyoruz.
Avrupa’nın dünyada daha fazla kömürlü termik santrali finanse etmeyeceği açıklansa bile henüz bunu hayata geçiremiyoruz. Ama yine de dünyanın farklı yerlerinde kurulmakta olan kömür santralleri var.
Yani, hedefler tamam ama politikanın uygulandığından emin olmalıyız, bu hedeflere ulaşılacağını garanti etmeliyiz ve açıkçası dünyanın geri kalanının da aynısını yapması için her şeyi yapmamız gerekiyor.
Euronews, Stefan Grobe
Diğer bir başlık. Kamudaki kariyeriniz boyunca büyük bir çaba sarfettiğiniz bir konu.
Kamudaki kariyeriniz boyunca büyük çaba sarf ettiğiniz diğer bir konu da mültecilerin durumu. Şu anda, salgın göçmenlerin durumunu daha da kötüleştirdi. AB liderleriyle yaptığınız görüşmelerde, bunun ileride uygun bir şekilde ele alınacak bir konu olduğu izlenimini edindiniz mi?
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres
Bence kat edilmesi gereken hala çok yol var. Ama benim için bir şey çok açık. Ticaretin serbest olduğu, Brüksel’den Kopenhag’a veya Brüksel’den Lizbon’a pasaport veya başka hiçbir belge göstermeden ve aynı para birimini kullanarak gidebileceğim bir Avrupa Birliği’niz olduğunda, sığınma ve göç konularına ülke bazında bakmanın mümkün olmadığı açık. Bu konularda Avrupalı bir yaklaşımımız olmalı, çünkü aksi takdirde ülkeler arasındaki rekabet yönetimi bunu imkansız hale getirir. Göç ve sığınma konusunda ortak bir Avrupa yaklaşımı olmazsa ve Avrupalı ülkelerle göçün başladığı ülkeler arasında etkin bir işbirliği yoksa, bu göç dalgaları kaçakçılar ve insan tacirleri tarafından yönetilmeye devam eder.
Euronews, Stefan Grobe
Avrupa Birliği’nin Birleşmiş Milletler’in en önemli ortağı olduğu kadına yönelik şiddetle mücadeleye odaklanan bir girişim söz konusu. Nispeten yeni bu programdan bize bahseder misiniz?
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres
Öncelikle şunu söylemeliyim ki BM’de harcadığımız her dört eurodan biri Avrupalı vergi mükelleflerinden geliyor ve bunun için minnettarlığımı ifade etmek istiyorum. Avrupa şu anda, kalkınmaya yönelik en büyük insani yardım bağışçısı ve en büyük resmi kalkınma yardımı sağlayıcısı.
Avrupa Birliği, sizin de belirttiğiniz gibi, kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddetle mücadeleyi amaçlayan ve Spotlight girişimi olan BM’de yönettiğimiz bir programı finansal olarak destekliyor. Program, bu hedeflere sahip açık ara dünyanın en büyüğü. Bir örnek vermek gerekirse, bu program sayesinde tüm dünyada 650 bin mağdur kadına destek olundu. Kadınları ve kız çocuklarını şiddete karşı korumak için farklı ülkelerde seksen dört yeni yasa çıkarıldı.
Faillerin mahkumiyet sayılarına baktığımızda yüzde 22’lik bir artış gördük, bu da programın mağdurlara her türlü desteği sunduğu anlamına geliyor. Mevzuatı geliştirmek, yargı sistemleriyle, polis güçleriyle birlikte hareket etmek ve aynı zamanda özellikle erkekleri ve oğlan çocuklarını erkekliğe uygun bir yaklaşıma sahip olmasını sağlamak için duyarlı hale getirmek. Dolayısıyla bu, ne yazık ki kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddetin arttığı bir dönemde çok etkili olan geniş kapsamlı bir dizi girişimdir.