Avrupa Komisyonu Polonya’ya karşı Avrupa Birliği (AB) hukukunun üstünlüğü ilkesini ihlal ettiği gerekçesiyle yasal süreç başlattı.
AB Komisyonu’ndan yapılan açıklamada, Polonya Anayasa Mahkemesi’nin temmuz ve ekim aylarında aldığı kararların AB hukukunun özerk, öncelikli, etkin ve benzer uygulanmasına dair genel ilkelere ve Avrupa Adalet Divanı’nın bağlayıcı kararlarına aykırı olduğu görüşü gerekçe gösterildi.
AB, Birlik hukukunun ulusal mevzuatın üzerinde bulunduğunu belirtiyor. AB ayrıca Polonya’daki mahkemelere yargıçların atanmasının sorunlu olduğu, yargı bağımsızlığının sağlanmadığı gibi gerekçelerle Polonya’yı eleştiriyor.
Polonya Anayasa Mahkemesi, bahsekonu kararlarda AB hukukunun bazı maddelerinin ülke anayasasına aykırı olduğuna hükmetmiş, bunun üzerine AB Covid-19 kurtarma fonlarından Polonya’ya ayrılan milyarlarca euroluk yardımların kesilmesini kararlaştırmıştı.
AB bu karara gerekçe olarak Polonya’daki yargı bağıımsızlığından endişe duyduklarını ve bu nedenle fonların suistimal edilme riski bulunduğunu ifade etmişti.
Polonya başbakanı: AB’nin yetkinliğinin sınırı olmalı
Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki Avrıpa Komsyonu’nu ile aynı görüşte olmadığını ve komsyonun kendisine bahşedilen gücü yanlış yorumladığını belirtti.
Morawiecki “Bence AB’nin yetkinliğinin bir sınırı olması gerektiği artık daha fazla üye tarafından görülüyor” ifadelerini kullandı.
AB’nin ihlal süreci nasıl işliyor?
AB’nin bir üye ülke hakkında başlattığı ihlal sürecinde önce Komisyon tarafından resmi bildirim mektubu gönderiliyor ve 2 ay içinde cevap verilmesi bekleniyor.
AB Komisyonu, üye ülkenin AB hukuku içinde yükümlülüklerini yerine getirmediğine karar verirse resmi bir talep gönderiliyor ve AB hukukuna uygun davranılması isteniyor. Üyenin buna da 2 ay içinde cevap vermesi isteniyor.
Üye ülkenin hala AB hukukuna uygun davranmadığı kanaatine varılırsa AB Komisyonu meseleyi AB Adalet Divanına götürebiliyor. Birçok konu mahkemeye gitmeden çözülebiliyor.
Ancak AB üyesi ülkenin hukuku zamanında uygulamadığı düşünülürse AB Komisyonu, Adalet Divanından üye ülkeye ceza vermesini talep edebiliyor.
AB Adalet Divanı, üye ülkenin AB hukukunu ihlal ettiğine hükmederse ulusal makamların Divan kararını uygulaması bekleniyor. Karar uygulanmazsa AB Komisyonu yine AB Adalet Divanına başvurarak üye ülkeye mali ceza verilmesini isteyebiliyor. Bu da günlük veya tek seferde verilecek bir para cezası olabiliyor.
Polonya’ya daha önce ceza verilmişti
AB Komisyonu, üye ülke Polonya ile arasında yaşanan hukukun üstünlüğü ve yargı bağımsızlığı alanlarındaki gerginlikler nedeniyle daha önce de ilki 2017’de olmak üzere 2019 ve 2020’de bu ülke hakkında ihlal süreçleri başlatmıştı.
AB Adalet Divanı, son olarak temmuzda yargıçlara yönelik disiplin mekanizmasının durdurulması gerektiği yönünde karar almıştı. AB mahkemesi, bu kararı uygulamadığı gerekçesiyle Polonya’ya günlük 1 milyon avro para cezası vermişti.
AB Komisyonu, Covid-19 ekonomik sonuçları ile mücadele amacıyla üye ülkeler için hazırlanan kurtarma fonu kapsamında Polonya’ya vereceği 23,9 milyar avro fonu da henüz onaylamadı.
AB içindeki bazı ülkeler, Polonya ve AB ile benzer sorunlar yaşayan Macaristan’a Birlik’in kurtarma fonundan verilecek payın “şartlılık mekanizması gereği” onaylanmamasını savunuyor.
Kaynak: Euronews Türkçe
