Fransa’nın Afrika’nın Sahel bölgesindeki askeri varlığı yerel halkın giderek büyüyen tepkisi ile karşılaşıyor.
Fransa’nın Sahel’deki angajmanı, son haftalarda Burkina Faso ve Nijer’de, Fransız askeri konvoyun geçişine karşı yapılan protestolarla gündeme geldi.
Kasım ayında, Burkina Faso ve Nijer’deki göstericiler, Fildişi Sahili’nden Mali’ye giden büyük bir Fransız askeri tedarik konvoyunun geçişini engelledi.
Yerel güçlerin eşlik ettiği kamyonların Burkina Faso’yu geçmesi bir haftadan fazla sürdü ve kuzeydeki Kaya kasabasındaki protestolar sırasında çok sayıda kişi yaralandı. Fransız ordusu olaylarla ilgili soruşturma başlattı.
Daha çok kent merkezlerinde başlayan protestolar, sosyal medya ve bazı yerel liderlerin Fransa karşıtı söylemleriyle kırsal alanlara da yayıldı.
Fransız araştırmacı Yvan Guichaoua, son zamanlarda eski sömürgeci güç olarak görülen Fransa’nın Sahel bölgesindeki varlığının düşmanlık boyutuna kadar çıktığına dikkat çekiyor.
İsminin açıklanmasını istemeyen bir Fransız hükümet yetkilisi AFP’ye verdiği demeçte durumun “endişe verici” olduğunu söyledi.
Fransız ordusu neden Sahel’de?
Sahel’de eski bir sömürge gücü olan Fransa, bölgede yaklaşık 5 bin 100 askere sahip. Fransız ordusu resmi olarak, kötü donanımlı silahlı kuvvetlere sahip ülke hükümetlerini, terör gibi bazı tehditlere karşı desteklemeye yardımcı oluyor.
Fransız askerleri, kuzey Mali’de bir cihatçı isyanı püskürtmek için ilk kez 2013’te müdahalede bulundu.
Ancak isyancılar iki yıl sonra yeniden bir araya geldi ve dünyanın en fakir ülkelerinden ikisi olan Burkina Faso ve Nijer’in bazı bölgelerini işgal etti.
Fransız ordusuna rağmen, 8 yıldır köylerdeki katliamlar, bombalı ve silahlı saldırılar giderek arttı.
Pazar günü, Burkina Faso’nun kuzeyinde dört Burkinabe askeri daha öldürüldü ve son iki haftada cihatçılar tarafından gerçekleştirilen saldırılarda en az 80 kişi hayatını kaybetti.
İsmini vermeyi reddeden bir Fransız diplomat, yerel halkın Fransız birliklerinin varlığında cihatçıların bu tür kazanımları nasıl elde edebildiğini anlamadığını söyledi.
Bamako’da bir araştırmacı olan Boubacar Haidara’ya göre, bu durum Fransa’nın cihatçıları desteklediğine dair bazı komplo teorilerini bile körükledi.
Fransa, Sahel’den çekiliyor mu?
Fransız ordusu, ana misyonunda zorluk çekerken, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Sahel’de askeri konuşlanmasını azaltmaya karar verdi.
Mali’de Cumhurbaşkanı seçilen İbrahim Boubacar Keita’yı deviren bir askeri darbe sonrasında Fransa bu yönde bir karar aldı.
Ancak Mali ordusu, boşluğu doldurmak için Rus özel güvenlik şirketi Wagner’den paramiliterleri işe almayı düşünmeye başladı ve Fransa ile olan gerilimi daha da arttı.
Macron, Fransız birliklerinin Wagner’in paramiliterlerinin de aktif olduğu bir ülkede faaliyet göstermeyeceklerine söz verdi.
Sahel’de Wagner dönemi başlayabilir
Yaklaşık 5 bin askerin görev yaptığı Barkhane Operasyonu’nun sonlandırılmasıyla Sahel’deki güvenlik krizinin çözümünde ana aktörün Wagner olabileceği belirtiliyor.
Wagner paralı askerleri, konuşlandıkları ülkelerde, yerel orduları eğitiyor, önemli isimleri koruyor, isyancı veya terörist gruplarla savaşıyor ve sıcak noktalarda altın, elmas ve uranyum madenlerinin güvenliğini sağlıyor.
Rus paralı askerlerinin, Libya, Orta Afrika Cumhuriyeti, Sudan, Mozambik, Gine, Gine Bissau, Madagaskar, Zimbabve ve Angola gibi ülkelerde faaliyette bulunduğu belirtiliyor.
Kaynak: Euronews Türkçe