Batı kaynaklı güvenlik tehdidinin arttığını belirterek NATO’nun doğuya genişlemeyi durdurmasını talep etti. NATO ise Rusya’yı Ukrayna’ya saldırmaması konusunda uyardı.
Birbirini güvenlik tehdidi olarak gören Rusya ile NATO arasında gerilim sürerken Rusya’dan dikkat çekici bir çıkış geldi. Başta Ukrayna olmak üzere “Rusya tehdidi”nin masaya yatırıldığı Riga’daki NATO dışişleri toplantısı sırasında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Moskova’da yabancı ülke büyükelçileri ile bir araya geldi.
Toplantıda konuşan Putin, NATO’dan “güçlü, güvenilir ve uzun vadeli güvenlik garantileri” istediklerini belirterek İttifak’ın doğuya genişleme sürecinin durdurulmasını talep etti.
“Sözlü taahhütler yerine getirilmedi”
ABD ve müttefikleriyle diyalogda, NATO’nun doğuya genişlemesi ve Rusya sınırları yakınında tehditkar silah sistemleri konuşlandırmasına son verilmesini içeren somut anlaşmalar konusunda ısrarcı olacaklarını belirten Putin, “Bu garantilerin hukuki bağlayıcılığının da olması gerekiyor. Batılı ülkeler, NATO’nun doğuya genişlemeyeceğine dair önceki sözlü taahhütlerini yerine getirmediler” dedi.
NATO askeri altyapısının Rus topraklarına çok yaklaştığını ve Ukrayna ordusunun Rusya yanlısı milislerin kontrolündeki doğu bölgelerine yığınak yaptığını belirten Putin, Rusya’nın Batı’dan giderek artan bir tehditle karşı karşıya olduğunu söyledi.
NATO genişlemesi
Eski Varşova Paktı üyeleri Polonya, Çekya ve Macaristan 1999’da NATO’ya üye olmuş, 2004 yılında ise yedi ülkeyi içeren en büyük genişleme dalgası hayata geçirilmişti. Bu dalgada Bulgaristan ve Romanya ile Baltık ülkeleri Estonya, Letonya, Litvanya, Slovakya ve Slovenya’nın NATO’ya dahil olması Rusya’da büyük rahatsızlık yaratmıştı. 2009’da Arnavutluk ve Hırvatistan, 2017’de Karadağ NATO’ya üye olurken en son 2020’de Kuzey Makedonya 30’uncu üye olarak İttifak’a kabul edildi.
Rusya’yı tehdit olarak gören Gürcistan ve Ukrayna’nın NATO koruması altına girmek istemesi Moskova’da rahatsızlık yaratıyor. Moskova bu iki ülkenin NATO üyeliğinin kendisine güvenlik tehdidi oluşturacağı görüşünde.
Stoltenberg: Rusya yüksek bedel ödeyeceğini biliyor
Letonya’nın başkenti Riga’da düzenlenen NATO dışişleri bakanları toplantısında konuşan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise Ukrayna’ya yönelik “Rus tehdidi”ne karşı sert mesajlar verdi.
Rusya’yı Ukrayna’ya karşı askeri güç kullanmaması konusunda uyaran Stoltenberg, “Batı’nın yaptırımları ve atacağı diğer adımlar sonucunda yüksek bir bedel ödeyeceğini Rusya çok iyi biliyor” dedi.
Rusya’nın NATO’yu Karadeniz’de yaptığı tatbikatlar nedeniyle kışkırtıcılıkla suçlamasına yanıt veren Stoltenberg, “Rusya ile sorun, şeffaf olmamaları, son derece saldırgan bir söylem kullanmaları ve geçmişte askeri tatbikatları komşularına karşı saldırganlıkta paravan olarak kullanma sicilleri” diye konuştu. Stoltenberg, Rusya’dan farklı olarak NATO’nun, askeri tatbikatlarda yabancı gözlemcilerin katılımıyla ilgili düzenlemelere uyduğunu kaydetti.
Ukrayna sınırında yığınak suçlamaları
NATO da Rusya da birbirini Ukrayna sınırına yığınak yapmakla suçluyor. Ukrayna Rusya’nın sınıra 115 bin askerlik yığınak yaptığını, ağır silahlar ve insansız hava araçları konuşlandırdığını iddia etmişti.
Rusya Devlet Başkanı Putin de, Ukrayna’ya saldırmak gibi bir niyetlerinin bulunmadığını belirtmiş, ancak ABD öncülüğündeki NATO’nun Ukrayna’ya füze yerleştirmesi durumunda harekete geçmek zorunda kalacakları uyarısı yapmıştı. Rusya ayrıca Ukrayna’nın, ülkenin doğusundaki Rusya yanlısı milislerin kontrolündeki bölgelerin yakınına 120 bin askerlik yığınak yaptığı suçlamasında bulunuyor.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg Rusya’nın yanı sıra Çin “tehdidi”ne de işaret ederek İttifak’ın Avrupa ve Kuzey Amerika’ya erişebilecek menzildeki yeni Çin ve Rus füzelerine karşı müttefikleri korumak için yakın iş birliği içinde çalıştığını söyledi. Stoltenberg, “Rusya ve Çin, tüm NATO ülkelerine ulaşabilecek nükleer beceriye sahip sistemlere büyük yatırımlar yapıyor. Bu çok ciddiye almamız gereken bir durum” diye konuştu.
Kaynak: Deutsche Welle Türkçe
